Klauzula nadzwyczajnej zmiany stosunków.
Ogłoszenie stanu epidemii Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 14 marca 2020 roku bez wątpienia ma i będzie miało wpływ na realizację zawartych umów.
Z łatwością można sobie wyobrazić, że inwestor traci źródło dochodu i nie będzie w stanie sfinansować rozpoczętej budowy.
Z drugiej strony firma budowlana na skutek przestoju nie pracuje i może utracić płynność finansową.
Każda z tych sytuacji w efekcie spowoduje poważne trudności z realizacji umowy.
Kodeks cywilny przewidział taką sytuację
Przede wszystkim zaburzenia działania gospodarki spowodowane pandemią wirusa COVID-19 mogą pociągnąć za sobą znaczne dysproporcje w ciężarze świadczeń, do których zobowiązane są strony umowy, a konsekwencji do sytuacji, gdy wykonanie umowy będzie związane z nadmiernymi trudnościami lub spowoduje powstanie rażącej straty dla jednej ze stron.
Tzw. klauzula nadzwyczajnej zmiany stosunków (rebus sic stantibus) przewidziana w art. 3571 kodeksu cywilnego przewiduje, że jeżeli z powodu nadzwyczajnej zmiany stosunków spełnienie świadczenia byłoby połączone z nadmiernymi trudnościami albo groziłoby jednej ze stron rażącą stratą, czego strony nie przewidywały przy zawarciu umowy, sąd może po rozważeniu interesów stron, zgodnie z zasadami współżycia społecznego, oznaczyć sposób wykonania zobowiązania, wysokość świadczenia lub nawet orzec o rozwiązaniu umowy.
Rozwiązując umowę, sąd może – w miarę potrzeby – orzec o rozliczeniach stron, kierując się zasadami określonymi w zdaniu poprzedzającym.
Jako przykłady zdarzeń powodujących nadzwyczajną zmianę stosunków wskazuje się epidemie, operacje wojenne, strajki generalne, różnego rodzaju klęski żywiołowe, nadzwyczajną, szczególnie głęboką zmianę sytuacji gospodarczej, objawiającą się hiperinflacją, gwałtownym spadkiem dochodu narodowego, masowymi upadłościami przedsiębiorstw.
Sytuacja pandemii koronawirusa stanowi zatem niewątpliwie nadzwyczajną zmianę stosunków
Warto jednak renegocjować warunki umów, a dopiero w przypadku braku porozumienia, wystąpić z powództwem w oparciu wyżej wskazaną klauzulę.
Grażyna Tomanek
adwokat
***
Koronawirus na budowie
Wszelkie znaki na niebie i ziemi wskazują na to, że bardzo poważne problemy w branży budowlanej dopiero przed nami.
Problemy będą zarówno po stronie wykonawców jak i inwestorów.
Już dzisiaj ze względu na zamknięte granice firmy budowlane mają problem z pracownikami [Czytaj dalej…]
{ 0 komentarze… dodaj teraz swój }