Jako społeczeństwo nie mamy skłonności do spisywania umów.
To, że Kowalski zlecający wykafelkowanie łazienki nie podpisuje umowy nawet mnie nie dziwi.
Nie mogę natomiast zrozumieć, że przedsiębiorca budowlany zabiera się ,,do roboty” bez spisanej umowy.
Najwyraźniej w chwili przystępowania do realizacji jakiegoś projektu zakładamy, że wszystko przebiegać będzie jak po po przysłowiowym maśle.
Może takie myślenie ma swoje pozytywne strony: świadczy o tym że jesteśmy optymistami 🙂
Zobacz też typowe błędy inwestora >>
Niestety, większość planów podczas realizacji napotyka na mniejsze lub większe utrudnienia.
W takich sytuacjach umowa może okazać się zbawieniem.
Podczas budowy lub remontu najczęściej będziesz zawierał umowy o dzieło lub umowy o roboty budowlane.
Umowa o dzieło
Umowa o dzieło polega na tym, że przyjmujący zobowiązuje się wykonać określone dzieło a zamawiający zapłacić umówione wynagrodzenie.
Istotne elementy umowy o dzieło to:
- określenie przedmiotu dzieła (np. wykonanie parkietu, położenie glazury, wybrukowanie podjazdu, położenie tapet, wykonanie schodów)
- wynagrodzenie (np. 2000 zł brutto za całość lub 10 zł za roboczogodzinę)
Precyzyjne określenie przedmiotu umowy oraz wynagrodzenia są ze sobą ściśle powiązane.
Chodzi o to, aby zamawiający miał pewność, że nie zaskoczą go nowe wydatki, a wykonawca, że nie będzie pracował za darmo.
Jeżeli w trakcie wykonywania umowy okaże się, że poza kafelkowaniem łazienki wykonawca ma wykonać inne prace dodatkowe, należy podpisać aneks do umowy pierwotnej.
Wynagrodzenie może być ustalone według różnorakich zasad np. poprzez:
1. podanie ceny za usługę (np. 2000 zł brutto)
2. określenie podstaw ustalania wynagrodzenia (np. 10 zł/mkw lub 10 zł za roboczogodzinę).
Polecam aby załącznikiem do umowy był kosztorys sporządzony przez wykonawcę. Kosztorys z reguły najbardziej precyzyjnie określa zakres prac i przyjęte stawki wynagrodzenia.
Wg mnie każda umowa powinna zawierać również termin wykonania umowy.
W umowie możemy przewidzieć konsekwencje niedochowania terminu tj. kara umowna lub obniżenie wynagrodzenia.
Umowa o roboty budowlane
Obowiązki stron umowy o roboty budowlane
Wykonawca zobowiązuje się do oddania wykonanego obiektu zgodnie z projektem i zasadami wiedzy technicznej, a inwestor do czynności związanych przygotowaniem robót w szczególności do przygotowania projektu, przekazania terenu budowy oraz do odebrania obiektu i zapłaty ustalonego wynagrodzenia.
Jeżeli jesteś inwestorem do Twoich obowiązków należy uzyskanie potrzebnych pozwoleń na budowę, projektów, przekazanie terenu budowy.
Po zakończonej budowie masz obowiązek odebrać obiekt i zapłacić umówione wynagrodzenie.
Umowa może przewidywać rozliczenie poszczególnych etapów budowy.
Już sama konstrukcja przepisu wskazuje na bardziej złożony charakter umów budowlanych.
Elementy wyróżniające umowę o roboty budowlane to:
- projekt budowlany
- nadzór
- ustalone wynagrodzenie.
Projekt musi być dołączony do umowy.
Jeżeli w umowie nie zaznaczono inaczej, wykonawca ma obowiązek wykonać wszystkie prace konieczne do zrealizowania obiektu.
Prawidłowe wykonanie przedmiotu umowy to takie, które jest zgodne z projektem.
Cena ustalona przez strony obejmuje wszystkie prace objęte projektem.
W uproszczeniu można przyjąć, że projekt określa zakres umowy o roboty budowlane.
Umowa o dzieło a umowa o roboty budowlane
Rozróżnienie umowy o dzieło od umowy o roboty budowlane może nastręczać sporo trudności.
O problemach związanych z zakwalifikowaniem poszczególnych umów do właściwej kategorii umowy może świadczyć bogate orzecznictwo Sądu Najwyższego a nawet Trybunału Konstytucyjnego.
Kompleksowa umowa o budowę domu będzie umową o roboty budowlane a umowa o położenie nowej glazury w łazience – umową o dzieło.
W odróżnieniu charakteru umowy pomoże nam ustalenie, czy do prac wymagany jest projekt budowlany i nadzór.
Co najważniejsze: samo nazwanie umowy nie świadczy o jej charakterze.
Zatem jeśli umowę o dzieło nazwiesz umową o roboty budowlane nie wywołasz skutków przewidzianych dla tego rodzaju umowy.
W przypadku sporu sąd będzie badał istotę umowy wg. jej cech a nie tytułu.
Ustalenie jaka umowa łączy strony ma ogromne znaczenie ponieważ każda z nich wywołuje inne skutki prawne.
Przykładowo inne są terminy przedawnienia roszczeń z umowy o dzieło i z umowy o roboty budowlane.
Roszczenia z umowy o dzieło przedawniają się z upływem 2 lat od daty oddania dzieła.
Roszczenia z umów o roboty budowlane przedawniają się z upływem lat 6 a pomiędzy podmiotami prowadzącymi działalność gospodarczą – po 3 latach. (art 118 kc).
Kolejna różnica polega na tym, że spory wynikające z umów o roboty budowlane rozpoznawane są obecnie przez sądy gospodarcze, co wiąże się ze szczególnym reżimem tego postępowania.
Odrębności postępowania przed sądem gospodarczym opisałam tutaj.
Podsumowanie
Podpisanie umowy jest gwarancją realizacji praw zarówno dla inwestora jak i dla wykonawcy.
Niestety nawet profesjonalni wykonawcy nie dbają o sporządzenie odpowiedniej dokumentacji, która pozwoli na właściwe rozliczenie się za wykonaną pracę jak i ocenę zasadności ewentualnych roszczeń stron.
Pośpiech jest złym doradcą i jeżeli nie masz czasu na przygotowanie umowy, to zaczekaj z rozpoczęciem prac budowlanych.
Jeżeli umowa została przygotowana przez drugą stronę, przeczytaj ją uważnie.
Zastanów się czy umowa będzie chroniła Twoje interesy w sytuacji ewentualnego konfliktu.
Na koniec najważniejsze: nigdy nie podpisuj umowy, której nie rozumiesz.
Grażyna Tomanek
adwokat
Photo by Medienstürmer on Unsplash
***
Błędy inwestora
Do kancelarii inwestorzy zgłaszają się najczęściej wówczas gdy powstaje problem z wykonawcą. Problemy są podobne, niezależnie od tego czy wykonawcą jest duży deweloper czy niewielka firma budowlana.
O problemach i sposobach ich rozwiązywania będziemy pisać w dalsze części bloga [Czytaj dalej…]
{ 0 komentarze… dodaj teraz swój }